พิศวงขาว Thismia alba Holttum ex Jonker
พืชกินซาก (Mycotrophic plant) ล้มลุกขนาดเล็ก สูงได้ประมาณ 10 ซม. ลำต้นบางครั้งแตกกิ่ง 1-2 กิ่ง มีใบคล้ายเกล็ด รูปใบหอก ยาวได้ประมาณ 0.4 ซม มี 1-3 ดอก หลอดกลีบรวมรูปกรวยแกมรูประฆัง สีขาว ยาวประมาณ 1 ซม. กลีบรวม 6 กลีบ ขนาดเท่าๆ กัน รูปสามเหลี่ยมยาว 0.3-0.4 ซม. ปลายเรียวยาวได้ประมาณ 1.5 ซม. เกสรเพศผู้ 3 อัน ก้านเกสรหนา 1 อัน มีรยางค์ และก้านเกสรสั้นๆ 2 อัน เรียงติดกัน อับเรณูมีปีกติดที่ประมาณกึ่งกลางรยางค์ โคนอับเรณูมีต่อมน้ำต้อย (nectarines) 2 ต่อม รังไข่รูปครึ่งวงกลม ขนาดประมาณ 0.2 ซม. เกสรเพศเมีย 3 แฉก ผลรูปถ้วย ยาวประมาณ 0.6 ซม.
พิศวงขาวมีเขตการกระจายพันธุ์เฉพาะในคาบสมุทรมลายู ในไทยพบที่สงขลา และนราธิวาส ขึ้นกระจายห่างๆ ในป่าดิบชื้น ระดับต่ำๆ
Thismia alba (Thismiaceae), a new record for Thailand
SAHUT CHANTANAORRAPINT* & KITICHATE SRIDITH*
Abstract: Thismia alba Holttum ex Jonker, a species newly recorded for Thailand, is described and illustrated.
The genus Thismia Griff. consisting of more than thirty species of small mycotrophic herbs is distributed pantropically (Jonker, 1948; Stone, 1980; Jarvie, 1996; Saunder, 1996;Yang et al., 2002; Tsukaya & Okada, 2005). In Thailand, two species have been recorded namely T. javanica J.J.Sm. and T. mirabilis K.Larsen (Larsen, 1987). Thismia alba Holttum ex Jonker is a new record for Thailand and was found during a botanical trip to Ton Nga Chang Waterfall, Songkhla Province, in June 2006. Thismia alba had been previously reported only from Pahang in Peninsular Malaysia (Jonker, 1948). The description below is based on the Thai specimens.
Thismia alba Holttum ex Jonker, in Fl. Males. ser. I, 4: 23. 1948. Fig. 1 & 2.
Thailand.— PENINSULAR: Songkhla [Ton Nga Chang Waterfall, 6°99´N 100°22´E, S.Chantanaorrapint 1191 (PSU) June 24 2006; Sridith 760 (PSU)].
Distribution.— Malaysia (Pahang), Thailand (Peninsular).
Ecology.— Growing on humus, under shade of bamboo, 300 m altitude. Flowering inJune.
Chantanaorrapint, S. & Sridith, K. (2007). Thismia alba (Thismiaceae), a new record for Thailand. Thai Forest Bulletin (Botany) 35: 34–37: http://web3.dnp.go.th/botany/PDF/TFB/TFB35/TFB35_5Thismia_alba.pdf
