 |
| Idahocolumbites phatthalungensis Thongterm & Shigeta, in Tongtherm, Shigeta, Sardsud, Asato, Maekawa, Haga, Agematsu et Sashida, 2023 National Museum of Nature and Science Monographs. 54. |
Abstract
We document an extensive biostratigraphic investigation of a section of the Phukhaothong Dolomite Member of the marine Triassic Chaiburi Formation (part of the Sibumasu [or Shan-Thai] Block), which is exposed on the north side of an isolated mountain at Khao Thong in the Phatthalung area of southern Thailand. The 104 m+ thick section, consisting of bedded to massive, light grey dolomite, contains ammonoids in the middle to upper parts, and conodonts occur in abundant throughout the section. Seven distinct early Spathian (late Olenekian) ammonoid assemblages, a late Smithian (early Olenekian) conodont zone and three early Spathian conodont zones are recognized in ascending order as follows: ammonoids-Columbites sp. indet. beds, Arctomeekoceras? sp. indet. beds, Tirolites sp. indet. B beds, Tirolites sp. indet. C beds and Tirolites sp. indet. D bed in the Tirolites-Columbites Zone, and the Idahocolumbites cheneyi beds and Idahocolumbites phatthalungensis beds in the Idahocolumbites Zone; conodonts-late Smithian, Hadrodontina aequabilis-Staeschegnathus perrii Zone, early Spathian Icriospathodus crassatus Zone, Triassospathodus symmetricus-Novispathodus anhuiensis Zone and Novispathodus sp. I-Novispathodus sp. J Zone. The age of the primitive ichthyopterygian Thaisaurus chonglakmanii collected from the Idahocolumbites cheneyi beds is constrained to the early Spathian, thus suggesting it is the oldest known ichthyopterygian, because the range of Marcouxia and Idahocolumbites is limited to the Columbites parisianus Subzone of the lower Spathian in the western USA. The Spathian ammonoid faunas exhibit a very strong relationship with other Tethyan as well as eastern Panthalassa faunas in the low paleolatitudes, but bear very little or no relationship with middle and higher latitudinal faunas, suggesting the existence of a strong latitudinal diversity gradient during the Spathian. Late Smithian and early Spathian conodont faunas also exhibit a strong relationship with low paleolatitudinal faunas. Fifty-eight taxa (ammonoids: 26, conodonts: 32) are documented and one new ammonoid species, i.e., Idahocolumbites phatthalungensis, is described.
Keywords: ammonoids, biostratigraphy, Chaiburi Formation, conodonts, Early Triassic, Olenekian,
Phatthalung, Smithian, Spathian, Thailand.
Idahocolumbites phatthalungensis
Kittichai Tongtherm, Yasunari Shigeta, Apsorn Sardsud, Kaito Asato, Takumi Maekawa, Takuma Haga, Sachiko Agematsu and Katsuo Sashida. 2023. Olenekian (Early Triassic) Ammonoids and Conodonts from southern Thailand. National Museum of Nature and Science Monographs. 54.
หมวดหินชัยบุรี ในยุคไทรแอสซิก ที่พบใน จ.พัทลุง
ชั้นหินบริเวณเขาทองอยู่ในช่วงรอยต่อของต้นยุคไทรแอสซิก อายุย่อย Smithian-Spathian ซึ่งตรงกับเหตุการ Smithian-Spathian boundary (SSB) ที่เป็นช่วงตรวจเจอปริมาณคาร์บอนสะสมเป็นจำนวนมากในทะเลส่วนหนึ่งเป็นผลมาจากการปะทุของลาวา ซึ่งทำให้เกิดการสูญพันธุ์ครั้งใหญ่ช่วงสิ้นยุคเพอร์เมียน (P–T extinction event) ที่กว่าสิ่งมีชีวิตจะฟื้นตัวกลับมาใช้เวลานานมาก ทั้งนี้กลุ่มแอมโมนอยด์และโคโนดอนต์เป็นกลุ่มที่ฟื้นตัวเร็วกว่ากลุ่มอื่น โดยในครั้งนี้สามารถกำหนด Biozone ของหมวดหินนี้จากฟอสซิลได้และเทียบเคียงได้กับชั้นหินเดียวกันทั่วโลก ที่เราพบอยู่ประมาณ 33 แหล่งเท่านั้น
งานครั้งนี้พบซากดึกดำบรรพ์ทั้งสิ้น 58 ชนิด เป็นแอมโมนอยด์ 26 ชนิด โคโนดอนต์ 32 ชนิด และนอกจากนี้เรายังพบแอมโมนอยด์ชนิดใหม่ทางวิทยาศาสตร์ คือ Idahocolumbites phatthalungensis ไอดาโฮโคลัมไบเทส พัทลุงเอนซิส โดยตั้งชื่อตามชื่อจังหวัดพัทลุง
