Wednesday, December 20, 2023

[Botany • 2023] Globba amicitia (Zingiberaceae: Globbeae) • A New Species from Phou Khao Khouay National Protected Area, Bolikhamxay Province, Laos


Globba amicitia Sangvir. & Souvann., 

in Souvannakhoummane, Lanorsavanh et Sangvirotjanapat, 2023.
ດອກຮ່ວງເຂົ້າມິດຕະພາບ || DOI: 10.20531/tfb.2023.51.2.14 
ดอกเข้าพรรษามิตรภาพ ||   facebook.com/SireePark 
Photographed by K. Souvannakhoummane & S. Lanorsavanh.

Abstract
Globba amicitia (Zingiberaceae: Globbeae), a new species from Laos is described and illustrated. This species is morphologically most similar to G. larsenii, a species from Thailand, in having erect inflorescences and entirely yellow flowers without spots, but easily recognizable by its sessile cincinni and puberulent lateral staminodes. A proposed IUCN Red List assessment and notes on distinguishing characters are provided. A key to species of Globba subgenus Globba in the Indo-Chinese region is included.

Keywords: Cambodia, gingers, Globba larsenii, Indo-China, South-East Asia, Vietnam


Globba amicitia Sangvir. & Souvann.
 (Lanorsavanh & Souvannakhoummane KS2224),
A. habit; B–C. flower front and side views; D. indumentum on lateral staminodes; E. dissection of flower; F. fruit. 
ov=ovary, ca=calyx, dcl= dorsal corolla lobe, lcl= lateral corolla lobe, ls=lateral staminode, lb=labellum, ft=floral tube, nt=nectar tube, fi=filament, at=anther (front and back views)  
Photographed: A & E by K. Souvannakhoummane; B–D, F by S. Lanorsavanh.

Globba amicitia Sangvir. & Souvann., sp. nov.
 (subgenus Globba).

Morphologically similar to Globba larsenii (Fig. 3) in its erect inflorescence, dark reddish brown peduncle, and yellow‐orange flower without spots on the labellum, but differs by sessile cincinni (versus prolonged cincinni in G. larsenii), puberulent lateral staminodes (versus glabrous lateral staminodes),and small plant size, about 15–25 cm tall (versus 30–80 cm tall)(Table 1).

Etymology.— Latin, ‘amicitia’ refers to the friendship between Lao and Thai cultures, and also to the collaboration between Lao and Thai botanists.

Vernacular name.— ດອກຮ່ວງເຂົ້າມິດຕະພາບ (Dok Houang Khao Mitthaparb) (Proposed here).
 

Keooudone Souvannakhoummane, Soulivanh Lanorsavanh and Sunisa Sangvirotjanapat. 2023.Globba amicitia (Zingiberaceae: Globbeae), A New Species from Phou Khao Khouay National Protected Area, Bolikhamxay Province, Laos. THAI FOREST BULL., BOT. 51(2): 157–163. DOI: 10.20531/tfb.2023.51.2.14  

ดร.สุนิสา แสงวิโรจนพัฒน์ โครงการจัดตั้งสถาบันอุทยานธรรมชาติวิทยาสิรีรุกขชาติ มหาวิทยาลัยมหิด ร่วมด้วย อ.แก้วอุดอน​ สุวันนะกุมมาน และ อ.สุลิวัน​  หล้าหน่อสะหวัน จากภาควิชาชีววิทยา คณะทรัพยากรธรรมชาติ มหาวิทยาลัยแห่งชาติลาว ร่วมกันศึกษาพืชวงศ์ขิง สกุลดอกเข้าพรรษา Globba  จากป่าสงวนแห่งชาติภูเขาควาย แขวงบอลิคำไซ ประเทศลาว และได้รายงานเป็นพืชชนิดใหม่ของโลก โดยให้ชื่อว่า Globba amicitia Sangvir. & Souvann. ซึ่ง amicitia หมายถึง มิตรภาพ เป็นการสะท้อนถึงความร่วมมือทางวิชาการของนักพฤกษศาสตร์ของประเทศลาวและไทย 
ดอกเข้าพรรษามิตรภาพ มีช่อดอกเรียวยาว ช่อดอกย่อยสั้นมาก ดอกสีเหลืองล้วน มีรยางค์อับเรณู 4 อัน ซึ่งเป็นลักษณะเด่นที่ใช้ในการจำแนกชนิดได้ ปัจจุบันเป็นพืชเฉพาะถิ่นของลาว และพบที่ภูเขาควายเท่านั้น การประเมินสถานะการอนุรักษ์ในธรรมชาติ (IUCN Red List) ถูกจัดอยู่ในระดับความเสี่ยงขั้นวิกฤติต่อการสูญพันธุ์ (CR – Critically endangered species) เนื่องจากประชากรมีขนาดเล็ก ถือเป็นพืชในวงศ์ขิงอีกชนิดหนึ่งที่ควรอนุรักษ์อย่างเร่งด่วน