Monday, May 31, 2021

[Botany • 2019] Kaempferia phuphanensis (Zingiberaceae) ตูบหมูบตะมุตะมิ • A New Species from northeastern Thailand


Kaempferia phuphanensis Saensouk & P. Saensouk

in Saensouk & Saensouk, 2019. 
 ตูบหมูบตะมุตะมิ || facebook.com/WalaiSMU 

Kaempferia phuphanensis Saensouk & P. Saensouk (Zingiberaceae) is reported here as a new species from Thailand. This species is described, photographed and illustrated. 

Key words: Kaempferia phuphanensis, new species, Thailand, Zingiberaceae.


Kaempferia phuphanensis Saensouk & P. Saensouk, sp. nov. 

 Kaempferia phuphanensis is similar to K. marginata Carey and K. galanga L., but it differs in having rhizome dark red outside and anther-crest crenate at apex. A dark red color on the underside and margin of the leaves, petiole, bracts and bracteoles is also characteristic of this species.  

Vernacular name: ตูบหมูบตะมุตะมิ Toob-Moob-Ta-Mu-Ta-Mi (Ta-Mu-Ta-Mi means cute). 

Uses: The young leaves and rhizomes are used as vegetable.


Surapon Saensouk and Piyaporn Saensouk. 2019. Kaempferia phuphanensis (Zingiberaceae), A New Species from Thailand. The Journal of Japanese Botany. 94(3); 150–153. 


ตูบหมูบตะมุตะมิ (Kaempferia phuphanensis Saensouk & P. Saensouk)
          พืชถิ่นเดียวของไทย ในสกุลเปราะ 
ลักษณะเด่น คือ ต้นขนาดเล็กตั้งตรง แผ่นใบรูปรี ตั้งตรง และขนาดเล็ก หลังแผ่นใบสีแดงเลือด ดอกสีขาว กลีบปากสีขาวล้วนหรือบางกลีบมีแต้มสีม่วงอ่อน 

 ตั้งชื่อเพื่อเป็นเกียรติแก่เทือกเขาภูพาน 
ให้ชื่อท้องถิ่นว่า “ตูบหมูบตะมุตะมิ” เนื่องจากพืชชนิดนี้มีขนาดและรูปร่างน่ารัก ลูกศิษย์ที่ออกภาคสนามด้วยกันพบเห็นและเรียกว่าต้นตะมุตะมิ หรือ น่ารัก