 |
| Retiperidiolia reticulata (Petch) Kraisit., Choeyklin, Boonprat. & M.E. Sm. in Kraisitudomsook, Choeyklin, Boonpratuang, ... et Smith, 2022. |
Abstract
Nidulariaceae (bird’s nest fungi) are an understudied group of fungi, and species of Mycocalia J.T. Palmer are the least known taxa in the family. Mycocalia was previously shown to be polyphyletic, but no further research has been conducted to revise the taxonomy of the genus. Here we conduct a phylogenetic study of Mycocalia species using five loci (ITS, LSU, SSU, TEF1, and RPB2) and morphologically examined Mycocalia collections available in herbaria. Our results indicate that two tropical Mycocalia species, M. aquaphila and M. reticulata, are distantly related to M. denudata, the type species of this genus. Accordingly, we propose the new genus Retiperidiolia to accommodate this phylogenetically and morphologically unique bird’s nest fungus lineage, with R. reticulata as the type species. Retiperidiolia reticulata was originally described from Sri Lanka by Petch in 1919. Because the type specimen is in poor condition and no molecular data can be obtained, we designated an epitype based on a recent collection from Thailand. Species of Retiperidiolia closely resemble Mycocalia species except that the peridiole cortex in Retiperidiolia species has a reticulated pattern and members of this lineage are thus far known only from tropical or subtropical habitats. In addition to phylogenetic and morphological characterization, we revised the taxonomy and provided a revised key to accepted species of Mycocalia and Retiperidiolia.
Keywords: Taxonomy, New genus, Tropical fungi, Thailand, Rediscovery, Fungarium
|
| Morphological features of Retiperidiolia reticulata (BBH-19922 and BBH-44760). a Immature basidiocarps showing white peridium (scale bar = 10 mm). b Mature basidiocarps with many light brown peridioles packed inside (scale bar = 5 mm). c Peridiole cortex showing dark outer layer and strong reticulation with deeply branched hyphae (scale bar = 20 μm). d Hyphae from the basidiocarp showing regular septations and clamp connections, stained in Congo red (scale bar = 25 μm). e Differential interference contrast (DIC) image of mature hyaline basidiospores showing elliptical shape (scale bar = 20 μm). f DIC image of metamorphosed basidium showing the lecythiform shape (scale bar = 5 μm). g Basidium with sterigmata and basidiospores, stained in Congo red (scale bar = 5 μm) |
Taxonomy
Retiperidiolia Kraisit., Cheoyklin, Boonprat. & M.E. Sm., gen. nov.
Etymology: “Retiperidiolia” refers to the key morphological characteristic of this genus, which is the reticulation of the peridiole cortex.
Retiperidiolia reticulata (Petch) Kraisit., Choeyklin, Boonprat. & M.E. Sm., comb. nov.
Distribution and habitat: epigeous, solitary or in clusters on plant debris in tropical forests. Thus far only definitively documented from Asia [Sri Lanka; Thailand, Satun] and Oceania [United States, Hawaii].
Retiperidiolia aquaphila (Cruz et al.) Kraisit. & M.E. Sm., comb. nov.
Specimens examined: Brazil, Pará, Belém, Mosqueiro Island, on Marachú Beach, leg.
Nattapol Kraisitudomsook, Rattaket Choeyklin, Thitiya Boonpratuang, Maneerat Pobkwamsuk, Sakaokan Anaphon and Matthew E. Smith. 2022. Hidden in the Tropics: Retiperidiolia gen. nov., A New Genus of Bird’s Nest Fungi (Nidulariaceae), and A Systematic Study of the Genus Mycocalia. Mycological Progress. 21: 56. DOI: 10.1007/s11557-022-01807-y
Retiperidiolia: เห็ดกลุ่มรังนก (Bird's Nest Fungi) สกุลใหม่ของโลก
นอกจากแปลกตาแล้วยังพบได้ยากมากที่สุด เนื่องจากขนาดเล็กมาก เพียง 5-10 มม. เท่านั้น ในปัจจุบันมีการค้นพบเฉพาะเขตร้อน โดยครั้งแรกพบที่ประเทศศรีลังกา ปี 1919 ครั้งที่สองพบที่ รัฐฮาวาย สหรัฐอเมริกา และค้นพบอีกครั้งในประเทศไทยในปี 2006 โดยนักวิจัยธนาคารทรัพยากรชีวภาพแห่งชาติ ดร.รัตเขตร์ เชยกลิ่น งานวิจัยนี้เป็นความร่วมมือระหว่าง ธนาคารทรัพยากรชีวภาพแห่งชาติ และ University of Florida โดยมี ดร.ณัฐพล ไกรสิทธิ์อุดมสุข เป็นผู้วิจัยต่อยอด
เอกลักษณ์หลักที่พบจนนำไปสู่การตั้งสกุลใหม่ เป็นผลจากงานวิจัยด้านสัณฐานวิทยา ควบคู่กับอณูชีวโมเลกุล พบว่า ตัวอย่างทั้งสี่มีเอกลักษณ์ที่ชัดเจน บริเวณชั้นเนื้อเยื่อผนังด้านใน หรือ peridiole cortex ที่เป็นโครงสร้างแบบร่างแห และมีผนังเซลล์หนา รวมถึง พบเซลล์สร้างสปอร์มีสองแบบคือ ทั้งที่เป็น 2 และ 4 สปอร์
จึงเป็นที่มาของการตั้งชื่อสกุลใหม่ว่า Retiperidiolia แปลว่า ผนังเนื้อเยื่อด้านใน (peridiole) มีลักษณะเป็นร่างแห (reticula)
ตัวอย่างจากประเทศไทย ค้นพบที่ อุทยานแห่งชาติทะเลบัน ถึงสองตัวอย่างซึ่งคิดเป็นร้อยละ50 ของที่พบทั่วโลก จะเห็นว่าการค้นพบนั้นเป็นระยะเวลายาวนานและการนำมาวิเคราะห์ใหม่กับตัวอย่างที่พบทั่วโลกทำให้เปิดเผยข้อมูลใหม่ๆ ขึ้นมาอีก ซึ่งผลจากการวิเคราะห์สายสัมพันธ์ทางวิวัฒนาการ (Phylogeny) สนับสนุนข้อมูลด้านสัณฐานวิทยาว่ามีวิวัฒนาการที่แยกออกมาจากสกุล Mycocaria และถ้าท่านพบสองสกุลนี้จุดที่แตกต่างกันอย่างเห็นได้ชัดเจนคือบริเวณโครงสร้างผนังชั้นใน peridiole นั่นเอง
เห็ดดังกล่าวได้รับการตีพิมพ์เผยแพร่ในวารสาร Mycological Progress volume 21, Article number: 56 (2022) ตัวอย่างแห้งของประเทศไทย ถูกเลือกเป็น Epitype เก็บรักษาที่ BIOTEC Bangkok Herbarium & Fungarium (BBH) ประเทศไทย ส่วนตัวอย่างต้นแบบ Holotype เก็บที่ Botanical Garden ประเทศศรีลังกา
ธนาคารทรัพยากรชีวภาพแห่งชาติ (NBT). (2565). Retiperidiolia reticulata (Petch), 17 มิถุนายน 2565. oer.learn.in.th/search_detail/result/273330
