 |
| Nervilia hemratii S.W.Gale, Tetsana & Suddee, in Gale, Tetsana & Suddee, 2022. ว่านแผ่นดินเย็นเห็มรัตน์ || DOI: 10.1007/s12225-022-10024-5 |
Summary
A new one-flowered species of Nervilia section Linervia is described and illustrated based on material collected in Kanchanaburi Province, southwest Thailand. The white and magenta-spotted labellum and glabrous, angular leaf immediately identify N. hemratii S.W.Gale, Tetsana & Suddee as yet another member of the taxonomically challenging Nervilia adolphi/punctata species alliance, with the purple streaks on the leaf rendering it practically indistinguishable from N. infundibulifolia Blatt. & McCann in the vegetative state. However, the new species differs in the outline and coloration of its labellum, which bears two pubescent ridges on the hypochile and a third on the epichile.
Key Words: Cryptic species, Nervilia adolphi/punctata alliance, species complex, taxonomy
Stephan W. Gale, Naiyana Tetsana and Somran Suddee. 2022. Studies in Asian Nervilia (Orchidaceae) VIII: N. hemratii, another New Member of Section Linervia from Thailand. Kew Bulletin. DOI: 10.1007/s12225-022-10024-5
ว่านแผ่นดินเย็นเห็มรัตน์
Nervilia hemratii S.W. Gale, Tetsana & Suddee sp. nov.
วงศ์ Orchidaceae
กล้วยไม้ดินชนิดใหม่ของโลก ใน section Linervia จากภาคตะวันตกของประเทศไทย ตีพิมพ์ออนไลน์ในวารสาร Kew Bulletin DOI 10.1007/s12225-022-10024-5 เมื่อ 14 พฤษภาคม 2022
กล้วยไม้ดิน สูงประมาณ 12 ซม หัวใต้ดินทรงกลม สีขาวแกมน้ำตาล ใบสีเขียวเป็นมัน เส้นใบสีม่วงเข้ม ใบรูปห้าเหลี่ยม ปลายแหลม โคนรูปหัวใจ ขอบเรียบ ช่อดอกตั้งตรง ยาวประมาณ 10 ซม กลีบเลี้ยงและกลีบดอกสีเขียว มีแต้มสีน้ำตาลแกมม่วง กลีบปากรูปไข่กลับ กลางกลีบมีแถบสีเหลือง ล้อมด้วยแต้มสีม่วง ซึ่งกล้วยไม้ชนิดที่เพิ่งค้นพบใหม่นี้ลักษณะใบคล้ายกับ Nervilia infundibulifolia Blatt & McCann ซึ่งมีการกระจายพันธุ์ที่กว้างกว่า
การดำเนินโครงการวิจัยความหลากหลายของพันธุ์พืชในระบบนิเวศเขาหินปูนประเทศไทย ได้สำรวจพรรณไม้ในพื้นที่อุทยานแห่งชาติเอราวัณ อ.ศรีสวัสดิ์ จ.กาญจนบุรี พบตัวอย่างกล้วยไม้ที่มีเฉพาะใบจึงนำมาปลูกเลี้ยงในเรือนเพาะชำ เมื่อถึงฤดูออกดอกพบว่าเป็นชนิดที่ไม่สามารถระบุชนิดได้ จึงส่งให้ผู้เชี่ยวชาญในกล้วยไม้สกุล Nervilia นี้ช่วยตรวจสอบ พบว่าเป็นพืชชนิดใหม่ของโลก จึงได้รายงานลงในวารสารระดับนานาชาติ
ทั้งชื่อไทยและคำระบุชนิด ตั้งเพื่อเป็นเกียรติให้ นายจันดี เห็มรัตน์ เจ้าหน้าที่ประจำกลุ่มงานพฤกษศาสตร์ป่าไม้ (หอพรรณไม้) ผู้ปฏิบัติงานจัดการตัวอย่างพรรณไม้และช่วยงานภาคสนามมาอย่างเข้มแข็งตั้งแต่ยุค ศ. ดร.เต็ม สมิตินันทน์ มีความเชี่ยวชาญในการสังเกต จำแนกพรรณไม้กลุ่มต่าง ๆ ในภาคสนามเป็นอย่างดี
งบประมาณดำเนินโครงการวิจัยความหลากหลายของพันธุ์พืชในระบบนิเวศเขาหินปูนประเทศไทย สนับสนุนโดย สำนักวิจัยการอนุรักษ์ป่าไม้และพันธุ์พืช กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช
ขอบคุณเจ้าหน้าที่อุทยานแห่งชาติเอราวัณ ที่อำนวยความสะดวกในงานภาคสนามเป็นอย่างดี และขอบคุณทีมงานสำรวจพรรณไม้เขาหินปูนที่ร่วมมือกันอย่างแข็งขัน
