 |
| Coelogyne ventrinigra
de Vogel, Suksathan & Boonnuang
เอื้องนางพญาลิ้นดำ | ThaiForestBulletin
|
 |
| Figure 2. Coelogyne ventrinigra de Vogel, Suksathan & Boonnuang, A. flowering plant in habitat; B. inflorescence; C. flower with brownish-black spots on labellum. |
ABSTRACT
Coelogyne ventrinigra, a new species from Umphang District, Tak Province, in the western part of Thailand, is described and illustrated.
KEYWORDS: Elatae; Conservation status
Etymology.— The epithet ventrinigra means ‘black belly’, from the Latin venter (belly), and nigra (black), referring to the blackish spots abaxially on the lip.
Vernacular.— Ueang nang phaya lin dam (เอื้องนางพญาลิ้นดำ).
กล้วยไม้ชนิดใหม่ของโลก ที่เพิ่งได้รับการตีพิมพ์เมื่อไม่กี่วันมานี้เอง หนึ่งในความภาคภูมิใจของประเทศไทย และหนึ่งในความภูมิใจของผมที่ได้เป็นหนึ่งในผู้ร่วมศึกษากล้วยไม้ชนิดนี้จนได้รับการตีพิมพ์เป็นชนิดใหม่ของโลก หลังจากใช้เวลาหลายปีในการจัดทำคำบรรยายและเรื่องราวต่าง ๆ มาวันนี้ผมเหมือนจะรู้สึกว่ากล้วยไม้ชนิดนี้เหมาะแก่การถวายต่อพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๙ เหลือเกิน ไม่ใช่เพียงเพราะตีพิมพ์ในช่วงเวลาเดียวกัน ทว่าหลายอย่างเป็นความเหมาะเจาะอย่างยิ่ง
.
เราเจอกล้วยไม้ชนิดนี้ในช่วงเวลาที่สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวง นราธิวาสราชนครินทร์ สิ้นพระชนม์ ทว่ากว่าจะมาตีพิมพ์ได้สำเร็จก็เมื่อเวลาที่คนไทยทั้งประเทศร่ำให้น้ำตาเป็นสายเลือด ในช่วงที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๙ สวรรคต นับเป็นกล้วยไม้ที่มีสีในช่วงเวลาแห่งความชอกช้ำเหลือเกิน เพราะทั้งดอกมีเพียงสีขาวและดำเท่านั้นเอง
.
ผมภูมิใจกับการค้นพบกล้วยไม้ไทยเสมอ ๆ ทว่าความภูมิใจใด ๆ หากแลกกับปาฎิหารย์แห่งชีวิตของพระองค์ท่านไว้ได้ผมจะแลกทั้งหมดครับ แต่ตอนนี้คงไม่ทันแล้วได้แต่ถวายความงดงามแห่งธรรมชาติชนิดนี้ไว้ว่าเป็นสิ่งที่คนไทยทั้งหมดได้ถวายงานรับใช้ใต้เบื้องพระยุคคลบาท...
.
ขอบคุณทุกท่านที่ช่วยเหลือจนกล้วยไม้ชนิดนี้ได้รับการตีพิมพ์ครับ หลวงพี่กมล เจ๊แมว แสงเดือน ถนอมวงศ์ธนา น้าเสก เสกสรร โตวิวัฒน์ ที่ร่วมทางกันจนได้ตัวอย่างในธรรมชาติ แม้จะต้องใช้เวลา ใช้พลังอย่างมากก็ตาม ขอบคุณไว้ ณ.ที่นี้ด้วยครับ
ขอบคุณนักพฤกษศาสตร์ ดร.ปิยเกษตร สุขสถาน และ ดร.สันติ วัฒฐานะ ครับที่จัดทำคำบรรยายและศึกษาเพิ่มเติม
.
ขอบคุณครอบครัวของผมที่ยอมทุกอย่างในการเดินทางออกไปใช้ชีวิต...
นี่เป็นภาพที่ผมถ่ายตอนที่พบเป็นครั้งแรกเมื่อ 8 ปีที่แล่ว Hassachai Boonuang — Mastercanvas Kitiwattana
Ed de Vogle, Piyakaset Suksathan, Thitiporn Pingyot, Hassachai Boonuang and Santi Watthana. 2016. Coelogyne ventrinigra (Orchidaceae), A New Species from Thailand.
Thai For. Bull. 44(1); 49-52. https://www.tci-thaijo.org/index.php/ThaiForestBulletin/issue/view/633
Thai For. Bull. 44(1); 49-52. https://www.tci-thaijo.org/index.php/ThaiForestBulletin/issue/view/633
